Analiza i ocena ryzyka

Analiza ryzyka zgodnie z normami ISO (International Organization for Standardization) to proces, który umożliwia identyfikację, ocenę i zarządzanie ryzykiem w organizacji. Najbardziej powszechnie stosowane normy ISO dotyczące zarządzania ryzykiem to ISO 31000, ISO 27001 (dla zarządzania bezpieczeństwem informacji), ISO 45001 (dla zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy)  ISO 9001 (dla zarządzania jakością) oraz ISO 14001 (dla ochrony środowiska).

👉Jakie są kluczowe kroki analizy ryzyka zgodnie z normami ISO?

• Kontekst organizacji:
  • Zrozumienie organizacji –  Identyfikacja misji, wizji, wartości, strategii i celów organizacji.
  • Zrozumienie otoczenia –  Analiza czynników wewnętrznych i zewnętrznych, które mogą wpływać na osiągnięcie celów.
• Identyfikacja ryzyk:
  • Zidentyfikowanie zagrożeń – Określenie potencjalnych zdarzeń, które mogą wpływać na cele organizacji.
  • Źródła ryzyk – Analiza źródeł ryzyk, takich jak technologie, ludzie, procesy, zasoby finansowe i fizyczne.
• Ocena ryzyka:
  • Analiza ryzyka – Ocena prawdopodobieństwa wystąpienia ryzyk oraz ich potencjalnych skutków.
  • Ocena ryzyka –  Porównanie wyników analizy z kryteriami ryzyka, aby określić, czy ryzyko jest akceptowalne.
• Postępowanie z ryzykiem:
  • Unikanie ryzyka – Eliminowanie ryzyka poprzez zmianę planów lub zaprzestanie działań, które generują ryzyko.
  • Redukcja ryzyka – Wdrożenie działań mających na celu zmniejszenie prawdopodobieństwa wystąpienia ryzyka lub jego skutków.
  • Przeniesienie ryzyka –  Przeniesienie ryzyka na stronę trzecią, np. poprzez ubezpieczenie.
  • Akceptacja ryzyka – Podjęcie świadomej decyzji o zaakceptowaniu ryzyka, gdy inne opcje są nieopłacalne lub niemożliwe.
• Monitorowanie i przegląd:
  • Ciągłe monitorowanie ryzyk – Regularne przeglądy ryzyk i skuteczności działań zaradczych.
  • Aktualizacja analizy ryzyka –  Dostosowywanie analizy ryzyka do zmieniających się warunków i nowych informacji.
• Komunikacja i konsultacja:
  • Komunikacja z interesariuszami –  Regularna wymiana informacji z interesariuszami na temat ryzyk i działań zaradczych.
  • Konsultacje –  Angażowanie interesariuszy w proces zarządzania ryzykiem, aby uzyskać ich wsparcie i perspektywy.

👉Jakie narzędzia i techniki możemy wykorzystać do analizy i oceny ryzyka?

🟢Analiza SWOT – Identyfikacja mocnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń.

🟢Diagramy Ishikawy (diagramy przyczynowo-skutkowe) – Analiza przyczyn problemów.

🟢Metody FMEA (Failure Mode and Effects Analysis) – Ocena potencjalnych awarii i ich skutków.

🟢Analiza SWIFT (Structured What-If Technique) –  systematyczna metoda identyfikacji ryzyk i potencjalnych zagrożeń w różnych procesach i systemach.

🟢Analiza metodą wagową – techniką używaną do oceny i porównywania różnych opcji lub decyzji na podstawie wielu kryteriów, którym przypisuje się różne wagi w zależności od ich znaczenia.

🟢Macierz prawdopodobieństwa – macierz ryzyka lub macierz prawdopodobieństwa i wpływu

🟢PEST – używane do identyfikacji i analizy czynników makroekonomicznych .

Implementacja analizy ryzyka zgodnie z normami ISO pomaga organizacjom lepiej przygotować się na nieprzewidziane zdarzenia, poprawić procesy decyzyjne i zwiększyć szanse na osiągnięcie strategicznych celów.

👉Jakie są kluczowe elementy analizy i oceny ryzyka?

1. 🔎Podejście oparte na ryzyku:
   • Planowanie – W ISO 9001:2015 zarządzanie ryzykiem jest częścią planowania systemu zarządzania jakością. Organizacje muszą identyfikować ryzyka i szanse, które mogą wpływać na zgodność produktów i usług oraz zadowolenie klienta.
   • Analiza ryzyka – Organizacja powinna przeprowadzać analizę ryzyka, aby określić, które ryzyka mogą wpłynąć na jej zdolność do osiągania zamierzonych wyników i zadowolenia klientów.
2. 🧬Identyfikacja ryzyk i szans:
   • Ryzyka – Mogą obejmować czynniki takie jak zmiany w wymaganiach klienta, nowe technologie, zmiany regulacyjne, brak zasobów lub kompetencji.
   • Szanse – Mogą obejmować możliwość wejścia na nowe rynki, poprawę procesów, innowacje produktowe lub zwiększenie zadowolenia klienta.
3. 📊Ocena ryzyka:
   • Ocena ryzyka – Organizacja powinna ocenić prawdopodobieństwo wystąpienia i wpływ zidentyfikowanych ryzyk. Może to być dokonane przy użyciu matryc ryzyka, analizy SWOT, FMEA (Failure Modes and Effects Analysis) lub innych odpowiednich narzędzi.
   • Priorytetyzacja ryzyka – Po ocenie ryzyk organizacja powinna określić, które z nich wymagają działań zaradczych w pierwszej kolejności.
4. 📈Postępowanie z ryzykiem:
   • Unikanie ryzyka – Zmiana planów lub procesów w celu uniknięcia ryzyk.
   • Redukcja ryzyka – Wdrożenie działań mających na celu zmniejszenie prawdopodobieństwa wystąpienia ryzyka lub jego skutków.
   • Przeniesienie ryzyka – Przeniesienie ryzyka na stronę trzecią, np. poprzez ubezpieczenie lub outsourcing.
   • Akceptacja ryzyka – Podejmowanie świadomej decyzji o akceptacji ryzyka, jeśli inne opcje są nieopłacalne lub niemożliwe.
5. 🕵🏼Integracja zarządzania ryzykiem w procesach:
   • Procesy operacyjne – Zarządzanie ryzykiem powinno być zintegrowane z codziennymi operacjami organizacji, takimi jak produkcja, dostarczanie usług, zarządzanie dostawcami itp.
   • Monitorowanie i przegląd – Organizacja powinna monitorować skuteczność działań związanych z zarządzaniem ryzykiem i regularnie przeglądać ryzyka oraz wprowadzać odpowiednie korekty.
6. 👩🏽‍🎓Komunikacja i szkolenie:
   • Komunikacja –  Regularna wymiana informacji dotyczących ryzyk i działań zaradczych wśród pracowników oraz z interesariuszami.
   • Szkolenie –  Szkolenie pracowników w zakresie identyfikacji i zarządzania ryzykiem.
7. 📑Dokumentacja:
   • Dokumentowanie procesów – Procesy związane z zarządzaniem ryzykiem powinny być odpowiednio udokumentowane, aby zapewnić ich przejrzystość i spójność.
   • Zapiski –  Organizacja powinna prowadzić zapiski dotyczące oceny ryzyk, działań zaradczych oraz wyników monitorowania i przeglądów.

Implementacja zarządzania ryzykiem zgodnie z ISO 9001:2015 pomaga organizacjom nie tylko w lepszym zarządzaniu jakością, ale także w zwiększeniu odporności na zmiany i nieprzewidziane zdarzenia, co ostatecznie prowadzi do większego zadowolenia klientów i lepszej efektywności operacyjnej.

Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej jak przeprowadzić analizę i ocenę ryzyka w praktyce, zapraszam Cię na mój kurs online👇🏻 [klik]

Analiza ryzyka – w zgodzie z normami ISO

W tym kursie poznasz wiele narzędzi, które możesz wykorzystać w praktyce w swojej organizacji a dodatkowo otrzymasz pliki w formie Excel.